Als logopedist kom ik in de praktijk veel jonge kinderen tegen. Een doelgroep waarmee ik regelmatig de gebaren ter ondersteuning van de logopedie inzet. Afgelopen week kwam Vincent bij mij op bezoek. Vincent is twee jaar en hij is een leuke vrolijke jongen. Maar Vincent kan ook erg gefrustreerd en verdrietig zijn omdat het hem niet lukt te vertellen met woorden wat hij wil of ziet.
Hij is een peuter en vertelt met tranen
Vanuit zijn frustratie en verdriet hangt Vincent met regelmaat aan de mouw van zijn moeder. Hij trekt en hij trekt en hij kijkt boos. En met een huilerige toon geeft hij aan dat hij iets nodig heeft van zijn moeder. Heel vaak begrijpt moeder hem wel maar ze vindt het niet zo leuk dat dit de enige manier is voor Vincent om haar iets te vertellen. En daarom zijn Vincent en zijn moeder bij de logopedie.
Ik heb M&M’s (meer te melden)
Wanneer Vincent en zijn moeder bij mij zijn zie ik dat Vincent zijn oog gevallen is op de pot met M&M’s. Nu weet ik dat hij deze snoepjes erg lekker vindt en deze snoepjes gaan mij helpen om Vincent een taal in handen te geven. Hoewel ik veel verschillende oefeningen voor Vincent heb om zijn spraak te stimuleren is het niet kunnen communiceren een barrière in het contact tussen hem en zijn moeder (en de rest van zijn omgeving). Dus daar gaan we eerst iets op bedenken. Ik geef Vincent een snoepje en dat neemt hij uiteraard graag aan.
Op het moment dat ik het snoepje geef, beweeg ik zijn arm van voor, naar omhoog en vertel: “Wil je nog een M&M?”. En dat doen we nog een paar keer. Totdat ik hem even geen snoepje geef. De aandacht op de snoepjes verplaatsen we naar een ander onderwerp. En dan gebeurt het: Vincent kijkt wederom verlekkerd naar de pot met snoepjes en beweegt zijn arm van voor, naar omhoog. Of te wel: Vincent gebaart ‘nog meer’.
Zij is zijn moeder en vertelt met tranen
De moeder van Vincent aanschouwt wat er gebeurt. En ik maak haar alert op dat wat zij ziet. Zij ziet Vincent kijken naar de pot met snoepjes en zij ziet zijn armbeweging. Een nieuwe vorm van communiceren met Vincent is geboren!
Met tranen in haar ogen vertelt moeder mij dat dit voor het eerst is dat hij haar iets kan vragen zonder te huilen en aan haar arm te trekken.
Hij heeft een taal in handen gekregen.
Gebaren als instrument
Voor Vincent worden gebaren ingezet als instrument. En met dat instrument kan hij vertellen aan zijn omgeving wat hij ziet, wil of voelt. Deze vorm van leren kom je op scholen tegen en wordt ‘instrumenteel leren’ genoemd. Om een bepaald effect te bereiken wordt om een bepaald gedrag gevraagd. Of te wel: “De wet van het effect”, aldus Edward Thorndike (1911).
Nu de barrière van communiceren tussen moeder en Vincent doorbroken is, is er weer ruimte om verder te ontwikkelen. Zo leren moeder en Vincent nog meer gebaren die zij dagelijks kunnen gebruiken en wordt door het gebruik van de grove motoriek ook nog stiekem de fijne motoriek van de spraak gestimuleerd. Wat mij betreft een win-win-win situatie.
Wil je meer tips lezen van Tineke? Download dan ons eBook van Taal voor Taal: ‘De TIEN tips van de logopedist.’ Denk jij ook dat gebaren bij logopedie een meerwaarde is en wil je dit toepassen? Volg dan onze geaccrediteerde cursus kindergebaren voor logopedisten.
Recente reacties